6 czerwca 2022

Szczepienia – wszystko, co warto o nich wiedzieć

Jak działa szczepionka?

Szczepionki zmniejszają ryzyko zachorowania, współpracując z naturalnymi mechanizmami obronnymi organizmu w celu budowania ochrony. Pod ich wpływem układ odpornościowy szybko rozpoznaje zarazki, tj. bakterie czy wirusy, tworzy przeciw nim przeciwciała oraz komórki pamięci zdolne do długotrwałego rozpoznawania konkretnego patogenu. Wspomagając organizm, dodatkowo łagodzą ewentualny przebieg choroby oraz zmniejszają ryzyko wystąpienia powikłań.

Rodzaje szczepionek

Ze względu na rodzaj zawartego w szczepionce czynnika wyróżniamy szczepionki żywe – stanowiące osłabioną postać drobnoustroju, inaktywowane, w których obecne są martwe patogeny pozbawione zjadliwości poprzez zastosowanie metod chemicznych lub fizycznych oraz podjednostkowe, zawierające pojedyncze i oczyszczone bakteryjne lub wirusowe antygeny zamiast całych drobnoustrojów. Warto też podkreślić, że mimo iż najczęściej szczepionki podawane są w postaci iniekcji, możemy też stosować je w formie aerozoli oraz doustnie.

Co wchodzi w skład szczepionki?

Wszystkie składniki szczepionki odgrywają ważną rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa i skuteczności szczepionki. Do podstawowych składowych zaliczamy:

• antygen, czyli składnik czynny.
• adiuwanty, które pomagają wzmocnić naszą odpowiedź immunologiczną.
• konserwanty, zapewniające skuteczność i trwałość szczepionki.
• stabilizatory, które chronią szczepionkę podczas przechowywania i transportu.

Składniki szczepionki często mogą wyglądać nieznajomo, gdy są wymienione na etykiecie. Jednak wiele z nich występuje naturalnie w organizmie, w środowisku i w żywności. Wszystkie substancje obecne w szczepionkach, jak i same szczepionki są dokładnie testowane i monitorowane, w celu zapewnienia pełnego bezpieczeństwa pacjentowi.

Jak powstaje szczepionka?

Szczepionka, tak jak wszystkie leki, musi przejść szereg rygorystycznych testów w celu potwierdzenia jej skuteczności i bezpieczeństwa. Pierwszym krokiem przy opracowaniu nowej szczepionki jest znalezienie odpowiedniej postaci pozbawionego zjadliwości antygenu, który zdolny jest do wywołania odpowiedzi immunologicznej. Jest to tzw. faza przedkliniczna, w której badania przesiewowe przeprowadzane są bez udziału ludzi. To właśnie na tym etapie określany również jest wstępny profil bezpieczeństwa. Dopiero tak przebadany preparat może zostać zatwierdzony do dalszych faz z udziałem określonych grup ochotników. Gdy wyniki wszystkich tych badań klinicznych są dostępne, urzędnicy w każdym kraju dokładnie przeglądają dane z badań i decydują, czy zezwolić na stosowanie szczepionki. Bezpieczeństwo i skuteczność szczepionki muszą zatem zostać udowodnione w szerokiej populacji, zanim zostanie zatwierdzona i wprowadzona do krajowego programu szczepień.

Nowa szczepionka przeciw S. aureus – czy da się zapobiec powikłaniom wywołanych gronkowcem?

Obecnie w holsäCLINICAL prowadzimy nabór do I/II fazy badania klinicznego nad szczepionką przeciwko Staphylococus aureus, w którym wziąć udział mogą pacjenci z niedawnym zakażeniem skóry i tkanek miękkich wywołanym przez gronkowca złocistego. Każdy z zakwalifikowanych do badania pacjentów otrzyma pod opieką lekarza szczepionkę, która podana będzie w dwóch dawkach w odstępie 60 dni. Przez cały okres badania oraz przez kolejny rok po podaniu ostatniej dawki pacjent będzie pod obserwacją specjalistów w celu zapewnienia komfortu i bezpieczeństwa. Celem tej fazy badania jest dalsze potwierdzenie skuteczności szczepionki w zwalczaniu nawrotów zakażeń S. aureus oraz poszerzenie wiedzy na temat bezpieczeństwa jej stosowania.

Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej na temat zakażeń gronkowcem złocistym, kliknij w link Gronkowiec – dlaczego wciąż nie ma na niego szczepionki?

Bibliografia
1. How are vaccines developed? (who.int)
2. Iwasaki A, Omer SB. Why and How Vaccines Work. Cell. 2020;183(2):290-295.
3. Justiz Vaillant AA, Grella MJ. Vaccine (Vaccination) [Updated 2021 Oct 15]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2022 Jan
4. Vaccine Types | HHS.gov

Jeżeli jesteś zainteresowana/ny udziałem w badaniu klinicznym nad szczepionką przeciwko Staphylococus aureus, wypełnij formularz kontaktowy i umów się na bezpłatną konsultację.

Zadzwoń: +48 32 724 10 12
Napisz: badaniakliniczne@holsaclinical.pl