Zadzwoń +48 32 724 10 12 
Umów wizytę 
Lokalizacje 
Przewlekły kaszel – nowe metody leczenia z zastosowaniem Gefapixantu
Kaszel to naturalny proces fizjologiczny – odruch obronny, który występuje po podrażnieniu receptorów czuciowych czynnikami mechanicznymi np. kurz, śluz, ciało obce, chemicznymi czy zapalnymi. Umożliwia usuwanie resztek oraz wydzielin z płuc i dróg oddechowych. U 4-10% populacji ma charakter przewlekły. Nie zawsze udaje się wtedy ustalić przyczynę takiego kaszlu albo jest oporny na leczenie. Istnieje więc potrzeba opracowania nowych metod terapii przewlekłego kaszlu. Szansą dla chorych ma być czekający na akceptację FDA lek Gefapixant.
Przewlekły kaszel – istotny problem kliniczny
Za kaszel przewlekły uznaje się kaszel trwający powyżej 8 tygodni. Statystycznie dotyka 4-10% populacji na świecie, a więc stanowi istotny problem kliniczny. Diagnostyka często jest wieloetapowa i nie zawsze pozwala poznać bezpośrednią przyczynę.
Przewlekły kaszel – etiologia i diagnostyka
W drodze do ustalenia podłoża kaszlu, pierwszym krokiem jest wstępna ocena kliniczna wraz z oceną obrazu radiologicznego klatki piersiowej, badań krwi oraz ustalenie, czy kaszel nie ma podłoża związanego z paleniem tytoniu (np. nieżyt palacza) lub polekowego (np. stosowanie ACE-I wywołuje kaszel u 35% pacjentów)
U pacjenta niepalącego, u którego wykluczy się kaszel polekowy, a obraz radiologiczny klatki piersiowej jest prawidłowy, najczęstsze przyczyny kaszlu to: UACS – zespół kaszlowy związany z górnymi drogami oddechowymi, astma, nieastmatyczne eozynofilowe zapalenie oskrzeli (NAEB) oraz refluks (GERD). Każde z tych schorzeń wymaga wykonania dodatkowych badań.
Istnieje wiele innych możliwych przyczyn przewlekłego kaszlu, do których należą między innymi: infekcje, choroby obturacyjne płuc, choroby nowotworowe, choroby serca, przyczyny psychologiczno-psychiatryczne i wiele innych, jak przerost migdałka czy choroba tarczycy.
Kaszel oporny na leczenie (RCC)
Często zdarza się, że mimo prawidłowego leczenia zdiagnozowanej choroby podstawowej (np. astma lub refluks żołądkowo-przełykowy) kaszel utrzymuje się i negatywnie wpływa na życie pacjenta. Diagnozuje się wówczas kaszel oporny na leczenie (RCC).
Kaszel o nieznanej etiologii (UCC)
Jest to niewyjaśniony przewlekły kaszel, który utrzymuje się dłużej niż 8 tygodni, a jego podłoże pozostaje niemożliwe do ustalenia mimo przeprowadzenia dokładnej diagnostyki lub gdy postawiono przypuszczalną diagnozę, a leczenie okazało się nieskuteczne. Dzieje się to nawet u 40% pacjentów.
Ogromną potrzebą kliniczną jest opracowanie nowych terapii, gdyż obecnie nie ma zatwierdzonych metod leczenia RCC lub UCC.
Badania naukowe nadzieją na poprawę jakości życia
Kaszel przy wielokrotnej stymulacji wywołuje chroniczne podrażnienia i stany zapalne w tkankach i zasilających je nerwach. Prowadzi to do nadmiernego uwrażliwienia w drogach oddechowych poprzez zwiększenie wrażliwości receptorów kaszlu jak i zmianę przetwarzania w pniu mózgu. Z biegiem czasu zdolność organizmu do zaprzestania nadreaktywności receptora w zakresie odruchu kaszlu jest osłabiona, co skutkuje niekontrolowanymi reakcjami organizmu, takimi jak przewlekły kaszel.
Podobny artykuł: Przewlekły kaszel – przyczyny, rodzaje, rola badań klinicznych
Czym jest receptor P2X3 ?
P2X3 są jednym z typów receptorów znajdujących się na włóknach nerwów czuciowych, głównie we włóknach C, w wyściółce dróg oddechowych. Bodźce chemiczne, w tym trifosforan adenozyny (ATP), mogą być uwalniane z komórek wyściółki dróg oddechowych w wyniku zapalenia dróg oddechowych, podrażnienia i mechanicznego obciążenia lub urazu. Wiązanie zewnątrzkomórkowego ATP do receptorów P2X3 na włóknach C w drogach oddechowych może być odbierane jako sygnał potencjalnego uszkodzenia, tworząc potencjał czynnościowy, który może wywołać kaszel. Uważa się, że blokada wiązania zewnątrzkomórkowego ATP z receptorami P2X3 zmniejsza aktywację nerwów czuciowych, a następnie kaszel.
Gefapixant- antagonista receptora P2X3 – skuteczność potwierdzona badaniami klinicznymi
Gefapixant jest podawanym doustnie, selektywnym antagonistą receptora P2X3. Oznacza to, że blokuje receptor, zmniejszając jednocześnie stymulację włókien nerwowych powodującą dokuczliwe objawy. Małe cząsteczki leku przyłączają się do receptorów P2X3, zakłócając kanały przekazujące sygnały.
Zakończono dwa badania kliniczne III fazy, w których leczenie Gefapixantem w dawce 45 mg dwa razy na dobę spowodowało istotne zmniejszenie obiektywnie mierzonej 24-godzinnej częstości kaszlu u uczestników z kaszlem przewlekłym opornym na leczenie lub o niewyjaśnionej przyczynie. W badaniach tych uczestnicy otrzymujący Gefapixant doświadczyli zmniejszenia częstości kaszlu nawet do 63% w porównaniu z wartością wyjściową.
Po sukcesach w badaniach klinicznych, udokumentowaniu skuteczności i uzyskaniu dobrego profilu bezpieczeństwa, w marcu 2021 na stronie amerykańskiej firmy Merck ogłoszono, iż lek został zgłoszony do weryfikacji i akceptacji Amerykańskiej Agencji ds. Żywności i Leków (FDA). Akceptacja i wpisanie leku do rejestru będzie nową szansą leczenia dla wielu pacjentów.
Bibliografia:
- https://link.springer.com/article/10.1007/s41030-019-0089-7
- https://erj.ersjournals.com/content/56/suppl_64/4565
- https://www.thelancet.com/journals/lanres/article/PIIS2213-2600(19)30471-0/fulltext
- http://m.pl.hspchem.com/news/merck-s-p2x3-receptor-antagonist-gefapixant-ha-38539050.html
