27 kwietnia 2021

Egzema na dłoniach i stopach – jak sobie z nią radzić?

Egzema – cierpi na nią nawet 10% ogólnej populacji!

Egzema dłoni i stóp, zwana także wypryskiem, jest częstą dolegliwością przysparzającą wiele kłopotów, która znacząco oddziałuje na jakość życia pacjentów. Szacuje się, że dotyka ok. 10 % populacji ogólnej. W wielu krajach stanowi również najczęstszą chorobę zawodową.

Egzema może mieć charakter ostry lub przewlekły

Charakterystyczne symptomy sugerujące egzemę to rumień, obecność obrzęków i pęcherzyków na skórze, a także rozwijające się z czasem strupy. Dodatkowo skóra ze zmianami egzemowymi łuszczy się i często pęka. W zależności od objawów skórnych stan choroby ocenia się jako ostry lub przewlekły. Za charakterem ostrym egzemy przemawia skóra, która składa się głównie z pęcherzy i strupów. Natomiast o przewlekłym stanie mówi się wtedy, gdy głównym objawem jest nadmierne rogowacenie naskórka.

Egzema – choroba o niejasnej przyczynie

Egzemę klasyfikuje się jako chorobę o podłożu zapalnym. Nie jest to natomiast choroba zakaźna – choć często błędnie tak ją postrzegamy. Przyczyn egzemy nie udało się jednoznacznie określić, ponieważ jej etiologia jest wieloczynnikowa. Czynniki prowokujące wystąpienie egzemy mogą mieć charakter środowiskowy (czynniki drażniące skórę) oraz genetyczny. Wśród czynników środowiskowych ryzyka egzemy należy wymienić takie schorzenia jak: atopowe zapalenie skóry (które najsilniej uwarunkowuje przewlekłą egzemę dłoni i stóp), astma, alergiczny nieżyt nosa, palenie papierosów czy sucha skóra.
Do czynników genetycznych zaliczają się natomiast mutacje w genie filagryny. Z tego względu wyróżnia się wiele postaci egzemy o konkretnym przebiegu klinicznym. Do najczęściej występujących należą – wyprysk kontaktowy (alergiczny lub niealergiczny), wyprysk zawodowy, wyprysk łojotokowy czy potnicowy.

Sposoby łagodzenia objawów egzemy

W przypadku lekkich postaci egzemy dłoni i stóp czasami wystarczające okazują się takie działania, jak zmiana stylu życia, stosowanie środków nawilżających czy okresowe stosowanie kortykosteroidów. Aby złagodzić objawy egzemy, warto stosować się również do poniższych zaleceń:

• Prawidłowa pielęgnacja skóry dłoni i stóp – stosowanie emolientów pomaga w złagodzeniu objawów egzemy (należy wybierać produkty bezzapachowe oraz bez zawartości konserwantów). Takie kremy nawilżające pielęgnują warstwę ochronną skóry przed czynnikami drażniącymi oraz dodatkowo ją regenerują. Można je stosować często, w razie potrzeby wykorzystywać do codziennego użytku.
• Unikanie kontaktów z substancjami drażniącymi powłokę skórną – wszelkich detergentów, metali, farb i olei.
• Unikanie zachowań drażniących skórę – nadmiernego mycia rąk, narażania skóry na skrajne temperatury, nadmiernej ekspozycji na promieniowanie UV.
• Wyeliminowanie z diety pewnych grup produktów – produktów alergizujących, wysoko przetworzonej żywności, konserwantów, a wprowadzenie do diety pokarmów o znacznej ilości zdrowych kwasów omega-3.

Wszystkie te zalecenia dermatologiczne pomagają oczywiście w złagodzeniu symptomów egzemy, natomiast trzeba pamiętać, że spełniają one tylko rolę pomocniczą w terapii.

Schemat leczenia egzemy jest bardzo indywidualny

Niezmiernie ważny aspekt odgrywa szybka i skuteczna diagnostyka egzemy, ponieważ odpowiednio wcześnie dobrana terapia pozwoli zapobiec przewlekłej postaci wyprysku dłoni i stóp. Nieleczona egzema może przejść w stan przewlekły, który definiuje się jako obecność egzemy przez co najmniej 3 miesiące lub nawracanie co najmniej 2 razy w roku pomimo odpowiednio podjętej terapii.

W sytuacji cięższego nasilenia choroby nie istnieje uniwersalna ścieżka terapeutyczna, a dla każdego pacjenta ustalana jest ona indywidualnie. Leczenie egzemy jest złożonym procesem, przede wszystkim dlatego, że może mieć różnorodne przyczyny, przebieg i prognozy. Po przeprowadzeniu wywiadu i badania fizykalnego dermatolog ustala schemat leczenia. W pierwszym rzucie wykorzystywane są miejscowe kortykosteroidy. Lekarz dobiera lek i czas jego stosowania na podstawie ciężkości zmian skórnych. Nie należy stosować kortykosteroidów przez dłuższy okres czasu ze względu na ich niekorzystny wpływ.

Alternatywnymi lekami wykorzystywanymi w terapii egzemy są inhibitory kalcyneuryny, cyklosporyna oraz nowoczesne leki biologiczne. Leki biologiczne są innowacyjną formą terapii egzemy oraz dają szanse na osiągniecie wyraźnych rezultatów leczenia.

Bibliografia: 

1. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1578219019303737
2. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1578219015001675
3. http://www.pielegniarstwo.ump.edu.pl/uploads/2013/2/132_2_48_2013.pdf
4. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0190962218303670?via%3Dihub

Masz więcej pytań dotyczących badaniach klinicznych? Zapraszamy do kontaktu!

Zadzwoń: +48 32 724 10 12
Napisz: badaniakliniczne@holsaclinical.pl