Zadzwoń +48 32 724 10 12 
Umów wizytę 
Lokalizacje 
Antykoncepcja – co warto wiedzieć o współczesnych metodach kontroli płodności
Antykoncepcja to różnego rodzaju metody pozwalające kontrolować płodność. Obecnie dostępnych jest wiele opcji antykoncepcji zarówno hormonalnej jak i niehormonalnej. Wybór odpowiedniej metody powinien uwzględniać ogólny stan zdrowia kobiety, wiek, częstotliwość aktywności seksualnej, choroby współistniejące, jak i przebyte schorzenia.
Należy pamiętać, że środek antykoncepcyjny powinien być dobrany indywidualnie, w czym pomocą służy każdy specjalista ginekolog. Podczas wizyty kobieta zostanie poinformowana o skuteczności i bezpieczeństwie danej metody antykoncepcyjnej, co ułatwi podjęcie świadomej i najbardziej korzystnej dla pacjentki decyzji.
Antykoncepcja niehormonalna – korzyści i wady jej stosowania
Metody barierowe są najczęstszym rodzajem niehormonalnych metod kontroli urodzeń, w których fizycznie uniemożliwiane jest dotarcie plemników do komórki jajowej. Dodatkowo środki takie jak prezerwatywy skutecznie chronią przed chorobami przenoszonymi drogą płciową, tj. chlamydia, AIDS, WZW typu B i C, zakażenie ludzkim wirusem brodawczaka (HPV), kiła czy rzeżączka. Do metod niehormonalnych zaliczamy: prezerwatywy (zarówno męskie jak i kobiece), gąbki antykoncepcyjne, środki plemnikobójcze w postaci kremów, żeli lub pianek, krążki dopochwowe i kapturki na szyjkę macicy. Środki te mogą być stosowane u kobiet, u których wystąpiły działania niepożądane lub istnieją przeciwwskazania do stosowania antykoncepcji hormonalnej. Należy jednak podkreślić, że większość tych środków nie przewyższa skutecznością hormonalnych metod antykoncepcyjnych.
Antykoncepcja hormonalna – rodzaje dostępnych środków farmakologicznych
Wśród hormonalnych środków antykoncepcyjnych stosowane są preparaty estrogenowo-gestagenowe (dwuskładnikowe) i zawierające jedynie gestagen (jednoskładnikowe).
Zawarty w dwuskładnikowych tabletkach antykoncepcyjnych składnik o działaniu estrogenowym hamuje dojrzewanie pęcherzyka jajnikowego, natomiast składnik gestagenowy zapobiega owulacji i zmienia właściwości śluzu szyjki macicy, utrudniając wnikanie plemników do wnętrza macicy. Preparaty przyjmuje się zwykle przez 21 dni, rozpoczynając od pierwszego dnia cyklu, po czym następuje 7-dniowa przerwa, podczas której pojawia się miesiączka. Tego typu środki są bezwzględnie przeciwskazane u kobiet z cukrzycą, przebytą lub czynną zakrzepicą, chorobami serca, nadciśnieniem, a także palących papierosy.
Jednoskładnikowe tabletki antykoncepcyjne zawierają jedynie gestagen, który zmienia właściwości śluzu szyjki macicy i utrudnia zagnieżdżenie zarodka w ścianie macicy. Oprócz podania doustnego gestageny mogą być stosowane w postaci domacicznych systemów terapeutycznych, okresowych wstrzykiwań lub podskórnych implantów, które działają długotrwale od kilku miesięcy nawet do kilku lat, dlatego nie są zalecane do stosowania u młodych kobiet. Środki gestagenowe znalazły również zastosowanie w leczeniu m. in. endometriozy, zaburzeń miesiączkowania i w leczeniu niepłodności. Z najczęstszych działań niepożądanych gestageny mogą powodować zmianę masy ciała, obrzęki, zmiany libido oraz zmniejszenie gęstości mineralnej kości.
Terapia hormonalna a ryzyko osteoporozy
Coraz więcej nowo publikowanych badań wskazuje na istotną zależność między długotrwałym stosowaniem środków hormonalnych a zmniejszeniem gęstości mineralnej kości. Wiąże się to ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia złamań, a także osteoporozy w wieku pomenopauzalnym, dlatego bardzo istotne jest przeprowadzanie okresowych badań densytometrycznych w celu kontroli stanu kości i oszacowania zagrożenia złamaniem.
Badania kliniczne – nowe możliwości leczenia
Obecnie prowadzimy nabór pacjentek (od 14. do 45. roku życia) do 4 fazy badania klinicznego. Na pierwszej wizycie na podstawie wywiadu oraz badań lekarz podejmie decyzję, czy pacjentka może otrzymać hormonalną czy niehormonalną metodę antykoncepcji. Zwłaszcza dla młodych kobiet, które nie stosowały wcześniej żadnej metody antykoncepcji, wizyta u specjalisty ginekologa i endokrynologa jest szczególnie istotna w celu rozpoczęcia terapii antykoncepcyjnej. Pacjentki uczestniczące w badaniu będą pod stałą, trwającą rok opieką lekarza. Podczas wizyt przeprowadzane będą badania densytometryczne w celu rutynowej oceny bezpieczeństwa.
Terapia hormonalna Drospirenonem jest całkowicie bezpłatna. Lek ten oprócz zapobiegania ciąży, nie powoduje wzrostu masy ciała, co jest szczególnie korzystne dla kobiet, które martwią się o możliwy pohormonalny przyrost wagi. Dodatkowo zapobiega zatrzymywaniu wody i sodu w organizmie, wykazując pozytywny wpływ na ciśnienie krwi oraz może przynosić dodatkowe korzyści sercowo-naczyniowe, co sprawia, że stanowi bardziej atrakcyjną opcję terapeutyczną niż inne syntetyczne progestageny.
Bibliografia:
1. National Center for Biotechnology Information (2022). PubChem Compound Summary for CID 68873, Drospirenone. Retrieved April 7, 2022
2. Oelkers W, Foidart JM, Dombrovicz N, Welter A, Heithecker R. Effects of a new oral contraceptive containing an antimineralocorticoid progestogen, drospirenone, on the renin-aldosterone system, body weight, blood pressure, glucose tolerance, and lipid metabolism. J Clin Endocrinol Metab. 1995 Jun;80(6):1816-21.
3. U.S. Food and Drug Administration (FDA). Birth Control. Accessed July 6, 2020 at https://www.fda.gov/consumers/free-publications/birth-control
4. Centers for Disease Control and Prevention. (2013). U.S. Selected Practice Recommendations for Contraceptive Use, 2013: Adapted from the World Health Organization Selected Practice Recommendations for Contraceptive Use, 2nd Edition. Morbidity and Mortality Weekly Report, 62(RR05), 1–46. Retrieved September 12, 2016.
